Bệnh hại trên cây mía thường gặp
Mía là một trong những cây công nghiệp ngắn ngày có giá trị kinh tế cao, được trồng phổ biến tại nước ta. Với khả năng thích nghi tốt, tốc độ sinh trưởng nhanh, cây mía là nguyên liệu chủ lực cho ngành mía đường, đem lại nguồn thu nhập ổn định cho bà con nông dân. Tuy nhiên, trong quá trình trồng trọt bà con cũng thường gặp nhiều khó khăn trong quá trình chăm sóc cây mía. Bởi đây là loài cây thường xuyên bị gây hại bởi các loài sâu bệnh hại. Vậy, những bệnh hại trên cây mía thường gặp là những loại bệnh nào? Làm thế nào để quản lý bệnh hại trên cây mía hiệu quả. Mời quý bà con cùng Nhà Bè Agri tìm hiểu qua bài viết bên dưới nhé!
Mục lục
1. Bệnh than đen hại mía – bệnh hại trên cây mía
Đây là một trong những bệnh thường gặp trên cây mía. Có khả năng lây lan lan nhanh và khi bệnh nặng chỉ có cách là đốn bỏ. Bệnh than đen hại mía phổ biến sẽ gây hại trên mía gốc hơn mía tơ.
1.1. Nguyên nhân gây hại – bệnh hại trên cây mía
Do nấm Ustilago scitamines gây ra. Bệnh phát sinh nhiều vào thời gian từ tháng 4 đến tháng 6 và tháng 9 đến tháng 11 hàng năm.
Bào tử nấm luôn tồn tại trong đất và chờ đợi khi có điều kiện tốt nhất chúng sẽ phát triển để. Tác nhân gây bệnh phát triển tốt trong thời tiết khô nóng trong hầu hết chu kỳ bệnh nhưng cần điều kiện ẩm ướt để bào tử nấm nảy mầm và phát tán gây hại.
1.2. Triệu chứng gây hại – bệnh hại trên cây mía
Triệu chứng thường gặp là lá đọt cây mía biến dạng thành như cây roi ( cần câu) cong xuống, có màu đen đặc trưng. Bên ngoài roi phủ một lớp màng mỏng màu trắng, sau chuyển thành lớp bột màu đen, khi lớp vỏ bọc bị vỡ, lớp bột phát tán ra không khí nhờ gió, nước rơi xuống đất và bám vào cây mía để lan truyền bệnh cho cây mía khác hay vụ sau.
Cây bị bệnh thường đẻ nhánh nhiều, bụi mía như bụi sả. Cây mía nhỏ, đốt dài, lá hẹp, ngắn, không ra lóng mới, sau cùng lá đọt mọc thành dạng roi cong như nói trên.
1.3.Tác hại của bệnh than đen – bệnh hại trên cây mía
Cây mía nhỏ không lớn được, đốt kéo dài ra, lá hẹp và ngắn lại, cây mía mất khả năng ra lóng mới. Khi cây bị bệnh nặng, cây mía sẽ tàn lụi dần và chết đi. Gây ảnh hưởng nặng nề tới năng suất và sản lượng mùa vụ.
2. Bệnh thối đỏ thân – bệnh hại trên cây mía
2.1. Nguyên nhân gây bệnh của bệnh thối đỏ thân – bệnh hại trên mía
Do nấm Glomerella tucumanensis (Colletotrichum falcatum) gây hại. Bào tử một phần được lây lan nhờ gió và nhiễm vào chồi qua vết thương, vảy mầm, sẹo lá, mầm rễ và vết đục của sâu đục thân. Nguyên nhân tạo bệnh cũng được lây lan qua vết cắt, mưa dập, hạt sương rơi và lây lan trong đất. Điều kiện mát và khô là thuận lợi để lây bệnh.
2.2. Triệu chứng gây hại của bệnh thối đỏ thân – bệnh hại trên cây mía
Bệnh thường gây hại chủ yếu trên các cây mía già. Với sự tiến triển của bệnh, lá dần dần héo đi. Thường lá thứ ba hoặc thứ tư tính từ trên xuống bị hư hại, cuối cùng toàn bộ thân cây sẽ héo và rụng.
Khi phần bên trong của cây mía khô đi, cây mía sẽ co lại và giảm trọng lượng. Tại thời điểm này, nấm bắt đầu phát triển trên vỏ, thường ở phía dưới hoặc phía trên các đốt một chút.
Cây bị nhiễm bệnh tạo ra mùi cồn hoặc axit tinh bột khi tách ra và xuất hiện các đốm đỏ. Cuộc tấn công bệnh thối đỏ bắt đầu vào tháng 9 và kéo dài đến tháng 10.
Lá của những cây bị bệnh đổi màu từ xanh sang cam, sau đó chuyển sang màu vàng ở lá thứ ba hoặc thứ tư, sau đó bắt đầu khô dần từ dưới lên trên.
Mặt sau gân lá có những đốm đỏ nếu vi nấm xâm nhập vào bẹ lá qua gân lá.
2.3. Tác hại của bệnh thối đỏ thân – bệnh hại trên cây mía
Mọi bộ phận của cây trên mặt đất đều bị ảnh hưởng bởi bệnh. Bệnh thối đỏ, được gọi là ung thư mía, có khả năng quét sạch toàn bộ cây trồng đang đứng. Nhiễm trùng có thể làm giảm 29% trọng lượng của mía, dẫn đến mía kém chất lượng. Cây mía bị bệnh có lượng đường sucrose giảm tới 25% so với cây mía khỏe mạnh.
3. Bệnh gỉ sắt – bệnh hại trên cây mía
3.1. Nguyên nhân gây bệnh gỉ sắt – bệnh hại trên mía
Bệnh này do nấm Puccinia kuehnii gây ra. Bệnh dễ dàng phát tán nhờ gió và nước bắn. Cũng như tàn dư thực vật trong đất, các bào tử vẫn tồn tại. Mùa hè và đầu mùa thu là thời điểm tốt nhất để quan sát bệnh vì điều kiện ấm áp, ẩm ướt. Độ ẩm cao trên 98% và nhiệt độ từ 20-25% là điều kiện thuận lợi để phát sinh bệnh.
Cây trưởng thành hơn, thường trên sáu tháng tuổi, thường dễ bị nhiễm bệnh hơn các cây còn bé.
3.2. Triệu chứng gây hại của bệnh gỉ sắt – bệnh hại trên cây mía
Bệnh hại tập trung chủ yếu trên lá bánh tẻ và lá già. Trên lá: bệnh bắt đầu phát sinh từ ngoài và phát triển dần vào trong.
Những đốm nhỏ màu vàng, thon dài trên cả hai mặt lá là dấu hiệu sớm nhất của bệnh gỉ sắt thông thường.
Các đốm trở nên lớn hơn, chủ yếu có chiều dài và chuyển sang màu nâu đỏ đến nâu khi chúng già đi. Quầng sáng màu xanh vàng nhạt bao quanh vết bệnh.
Bệnh gỉ sắt thông thường gây ra nhiều tổn thương trên lá, khiến lá có màu nâu hoặc gỉ tổng thể.
Một vùng hoại tử lớn, không đều là kết quả của những tổn thương này và thường khiến lá bị chết sớm. Số lượng lá sống trên mỗi cây có thể giảm đáng kể trong những tình huống như vậy.
3.3. Tác hại của bệnh gỉ sắt – bệnh hại trên cây mía
Mức độ bệnh phát sinh rất nhanh. Những diện tích bị nặng, lá mía bị cháy vàng, đuôi lá bị khô lại ảnh hưởng nghiêm trọng đến quá trình sinh trưởng và phát triển của cây.
4. Quản lý bệnh hại trên cây mía hiệu quả
- Chọn giống khỏe, kháng bệnh. Ưu tiên sử dụng giống có nguồn gốc rõ ràng.
- Trước khi trồng nên xử lý giống bằng nước nóng ( ngâm hom trong nước nóng 50 độ C trong 15 – 20 phút hoặc ngâm trong dung dịch 0,2 % Bendazol 50%WP hoặc Sagograin 300 EC trong 5 phút.
- Không lấy hom ở ruộng mía bị bệnh. Sau thu hoạch, thu gọn tàn dư thực vật mang đi tiêu hủy.
- Vệ sinh đồng ruộng và chuẩn bị đất kỹ lưỡng trước khi trồng mía bởi bào tử nấm tồn tại rất lâu trong đất.
- Cày bừa, làm đất kỷ, bón phân cân đối NPK.
- Nếu đã áp dụng các biện pháp trên mà bệnh không giảm, nên luân canh với cây trồng khác trong một vài năm rồi mới trở lại trồng mía.
- Thường xuyên thăm đồng, khi phát hiện cây mía nhiễm bệnh phải chặt gom lại đốt tiêu hủy để diệt trừ nấm, không để lây lan.
- Bón phân cân đối dinh dưỡng hợp lý. Bổ sung các nguyên tố vi lượng để tăng đề kháng cho cây, ngăn ngừa sâu bệnh gây hại.
- Nhổ bỏ và tiêu hủy mía bị bệnh, ruộng bị bệnh nặng không lưu gốc.
- Khi ruộng mía bị bệnh tấn công mạnh, bà con có thể sử dụng chế phẩm sinh học hoặc thuốc BVTV để phun trừ. Cần tuân thủ nguyên tắc 4 đúng khi phun thuốc BVTV.
Xem thêm
