Hệ thống tưới phun mưa

Hệ thống tưới phun mưa là gì?

Hệ thống tưới phun mưa là phương pháp tưới tiêu hiện đại, sử dụng các thiết bị phun nước (thường được gọi là béc tưới, hoặc súng tưới phun mưa)  để tưới đều lên bề mặt đất và cây trồng. 

Có 2 hình thức tưới nước phun mưa tự động phổ biến: Tưới phủ toàn bộ diện tích (áp dụng cho rau, mía, bắp…) và tưới phun mưa dưới tán (chỉ làm ướt vùng rễ, thường áp dụng cho cây ăn trái).

Tại Việt Nam, hệ thống tưới cây tự động ngày càng phổ biến, được nhiều nông dân và chủ vườn áp dụng. Hệ thống này không chỉ tiết kiệm nước mà còn cải thiện năng suất cây trồng và tạo cảnh quan xanh mát. Từ các trang trại lớn đến các khu vườn nhỏ ở nông thôn và thành thị, hệ thống tưới phun mưa đang chứng minh tính hiệu quả vượt trội.

Bài viết này cung cấp hướng dẫn toàn diện về hệ thống tưới phun mưa, từ lợi ích, thiết kế, lắp đặt đến bảo trì. Chúng tôi cũng chia sẻ mẹo và thực hành tốt nhất từ các chuyên gia, giúp bạn tự tin áp dụng hệ thống tưới phun mưa cho nhu cầu của mình.

Hệ thống tưới phun mưa

Mô hình hệ thống tưới nước phun mưa

Chúng ta có thể thống nhất với nhau rằng có 2 hình thức (mô hình) tưới phun mưa. Đó là tưới phun mưa phủ kín toàn bộ bề mặt diện tích cần tưới và tưới phun mưa cục bộ (tưới dưới gốc).

Hãy cùng tìm hiểu chi tiết 02 mô hình này.

Tưới phun mưa phủ kín

Tưới phun mưa phủ kín là phương pháp tưới sử dụng các béc tưới phun mưa phun văng các hạt nước ra, phủ đều và kín trên toàn bộ diện tích bề mặt cần tưới giống như một cơn mưa tự nhiên. Phương pháp tưới phun mưa phủ kín thường áp dụng cho các loại cây trồng có mật độ dày hoặc bộ rễ phủ kín mặt đất.

Ưu điểm của phương pháp này là tạo ra vùng không khí mát, ẩm. Tuy nhiên cần lượng nước tưới và hệ thống đường ống lớn, chi phí cao.

Hệ thống tưới phun mưa thường gồm máy bơm cao áp sử dụng cho hệ thống tưới, hệ thống đường ống tải nước, các béc tưới.

Béc tưới rau

Phương pháp tưới phun mưa cục bộ

Tưới phun mưa cục bộ, còn được hiểu là tưới phun mưa dưới gốc là hình thức tưới phun mưa bán kính nhỏ (thường từ 0.5m – 3m), béc tưới được đặt dưới gốc cây. Đây là phương pháp tưới lai giữa tưới nhỏ giọt cuốn quanh gốc và phun mưa.

Tưới phun mưa cục bộ mang đầy đủ lợi thế của cả hai phương pháp tưới như tiết kiệm nước, tiết kiệm điện năng, có thể châm phân trực tiếp tới bộ rễ, nước thấm từ từ; cải tạo môi trường mát mẻ cho cây trồng, cung cấp đủ nước cho cây trồng.

Phương pháp này phù hợp cho tưới các loại cây ăn trái như Tưới sầu riêng, hay tưới cà phê tự động.

Bec tuoi phun mua cay an trai

Hệ thống tưới phun mưa cơ bản gồm các thành phần chính:

  • Máy bơm: Cung cấp áp lực nước cần thiết để đẩy nước qua hệ thống ống dẫn và béc phun.
  • Lọc hệ thống tưới: Hệ thống tưới sử dụng béc tưới mini cỡ họng nhỏ cần có lọc rác để đảm bảo không có hiện tượng tắc nghẽn béc tưới.
  • Mạng lưới đường ống dẫn: Dẫn nước từ nguồn đến các béc phun. Các ống dẫn thường làm từ PVC hoặc ống HDPE và ống LDPE..
  • Đầu phun (béc tưới cây): Đây là thiết bị quan trọng trong hệ thống tưới phun mưa. Các đặc tính quan trọng của béc tưới bao gồm Lưu lượng, bán kính, độ đồng đều…
  • Hệ thống van:van điện từ Với các dự án tưới lớn chia thành nhiều khu vực tưới, mỗi hệ thống tưới sẽ được phân định bởi 01 van. Có thể sử dụng hoặc van cơ thủ công.
  • Bộ điều khiển: Bộ hẹn giờ tưới cây quản lý thời gian và chu kỳ tưới. Các bộ điều khiển hiện đại có thể lập trình để tưới tự động theo lịch trình hoặc điều kiện thời tiết.
Mô hình hệ thống tưới phun mưa

3 phương pháp tưới phun mưa phổ biến trong nông nghiệp

Phương pháp 1: Sử dụng ống tưới phun mưa

Phương pháp này sử dụng ống tưới phun mưa trải dọc luống cho các loại cây trồng theo hàng, theo luống, đặc biệt là các dạng như mía, mì, cỏ, các loại cây ăn trái và rau,…

  • Ưu điểm: Chi phí đầu tư hệ thống tưới phun mưa thấp, dễ ứng dụng cho mọi loại cây trồng và địa hình, phù hợp cho vườn cây quy mô nhỏ, có chiều dài không quá 50m.
  • Nhược điểm: Lượng nước ra không đều ở điểm đầu và điểm cuối nên chỉ có thể sử dụng cho vườn quy mô nhỏ (quy mô càng lớn, chiều dài vườn càng dài thì áp suất tổn thất càng cao khiến cho nước ra ở điểm đầu và điểm cuối là không đều).
Ong phun mua tuoi mia nha be agri

Phương pháp 2: Sử dụng béc tưới phun mưa

Đây là một trong những phương pháp tưới phổ biến nhất được nông dân lựa chọn để tưới cho cây ăn trái. Hệ thống tưới phun mưa bằng béc là sử dụng những loại béc tưới trên thị trường đa dạng bán kính và lưu lượng tưới. Sau đó kết hợp với nguồn nước và hệ thống ống dẫn sẵn có để tưới tập trung vào phần gốc rể và thân cây, cung cấp đầy đủ nước tưới cho cây trồng. Khi lựa chọn béc tưới, các bạn cần lưu ý chọn hàng chính hãng để đảm bảo độ bền và chất lượng về sau.

  • Ưu điểm: Béc tưới cung cấp đầy đủ nước tưới cho cây trồng, tạo thành độ phủ tương đối đồng đều, làm sạch bụi bẩn trên bề mặt lá , giúp cây sinh trưởng tốt.
  • Nhược điểm: Chi phí đầu tư ban đầu cao hơn phương pháp sử dụng dây tưới, đôi khi có những loại béc tưới trên thị trường dễ dàng bị côn trùng xâm nhập gây nghẽn béc tưới. Vì vậy, nếu chọn béc tưới chất lượng thì có thể khắc phục được nhược điểm này dễ dàng.

Phương pháp 3: Sử dụng súng tưới phun mưa bán kính lớn

Súng tưới phun mưa bán kính lớn thường được ứng dụng cho các dự án tưới lớn (tưới trang trại mía, mì, bắp) hoặc tưới di chuyển (điển hình cho tưới cà phê).

Súng tưới bán kính lớn cũng thường có lưu lượng nước rất lớn, hoạt động ở mức áp cao. Từ đó đòi hỏi máy bơm công suất lớn, hệ thống đường ống cỡ lớn chịu áp cao.

Phương pháp này có thể chi phí đầu tư ban đầu không quá cao, tuy nhiên chi phí nhân công tưới lại khá cao do cần có nhân công di chuyển béc tưới liên tục. Do đó cần cân nhắc giữa tưới bằng súng tưới bán kính lớn hay tưới bằng béc nhỏ.

Súng tưới phun mưa

Béc tưới cánh đập 21

15,000 VNĐ15,500 VNĐ

Béc tưới Driptec

Béc tưới phun mưa G5

Ống LDPE Dekko

Ống LDPE Dekko

Ống phun mưa

Ống phun mưa Driptec

295,000 VNĐ470,000 VNĐ

Súng tưới phun mưa

Súng tưới cây Sky 41

Lợi ích hệ thống tưới phun mưa

Tưới phun nước mang lại nhiều lợi ích cho các ứng dụng nông nghiệp và cảnh quan. Sau đây là một số lợi thế chính:

1. Phân phối nước hiệu quả

Tưới phủ đều: Hệ thống phun mưa phân phối nước đều khắp toàn bộ khu vực, đảm bảo tất cả các loại cây đều nhận được lượng nước tương đương nhau.
Tiết kiệm nước: Hệ thống béc tưới có thể được thiết kế để giảm lãng phí nước bằng cách nhắm mục tiêu vào các khu vực cụ thể và tránh tình trạng chảy tràn hoặc tưới quá nhiều nước.

2. Tiết kiệm nhân công

Tự động hóa: Nhiều hệ thống phun nước được tự động hóa, giúp giảm công lao động và cho phép người làm vườn có thể làm các công việc khác.
Tiết kiệm thời gian: Hệ thống tự động có thể được lên lịch chạy vào thời điểm tối ưu, chẳng hạn như sáng sớm hoặc tối muộn, mà không cần sự can thiệp của con người.

3. Tính linh hoạt

Thích ứng với nhiều loại cây trồng khác nhau: Hệ thống phun mưa thích hợp với nhiều loại cây trồng, cảnh quan và nhiều loại đất. Chúng có thể được sử dụng trên đồng ruộng, vườn, nhà kính hoặc thậm chí là bãi cỏ.
Tính linh hoạt: Có thể dễ dàng điều chỉnh vòi phun nước để bao phủ các khu vực khác nhau hoặc cung cấp nhiều lượng nước khác nhau, giúp chúng thích ứng với các nhu cầu tưới tiêu khác nhau.

4. Bảo vệ lớp đất mặt

Ngăn chặn sự nén chặt đất: Bằng cách phân phối nước nhẹ nhàng trên bề mặt, vòi phun ngăn chặn sự nén chặt đất có thể xảy ra với các hình thức tưới trực tiếp hơn.
Giảm xói mòn: Tưới phun nước giảm thiểu xói mòn đất bằng cách cung cấp nước dần dần và với lượng được kiểm soát, không giống như các phương pháp tưới ngập.

5. Bón phân và thuốc trừ sâu

Tưới phân và phun thuốc  trừ sâu qua hệ thống tưới: Nhiều hệ thống phun nước có thể được sử dụng để bón phân hoặc thuốc trừ sâu qua hệ thống tưới, tiết kiệm thời gian và đảm bảo phân phối hóa chất đều.

6. Thích hợp cho các khu vực dốc

Đồi và địa hình không bằng phẳng: Hệ thống phun nước hoạt động tốt trên địa hình dốc hoặc không bằng phẳng, nơi các phương pháp khác như tưới bề mặt có thể gặp khó khăn do nước chảy tràn hoặc phân phối không đều.

7. Cải thiện năng suất cây trồng

Cung cấp nước ổn định: Với khả năng kiểm soát tốt hơn về thời điểm và lượng nước được sử dụng, cây trồng sẽ nhận được nước ở các giai đoạn sinh trưởng quan trọng, dẫn đến năng suất được cải thiện và cây khỏe mạnh hơn.
 
Mặc dù tưới phun nước có nhiều lợi ích, nhưng nó cũng có một số thách thức, chẳng hạn như chi phí lắp đặt ban đầu cao hơn và khả năng bị gió cản trở trong quá trình tưới, có thể khiến phân phối không đều. Tuy nhiên, khi được thiết kế và quản lý đúng cách, lợi ích có thể lớn hơn những thách thức này.

Nhược điểm hệ thống tưới phun mưa

Tưới phun mưa mặc dù được sử dụng rộng rãi vì hiệu quả và tính linh hoạt, nhưng có một số điểm yếu:

1. Chi phí ban đầu cao

Việc lắp đặt hệ thống phun nước có thể tốn kém do cần có máy bơm công suất lớn, đường ống lớn và các béc tưới có thể là đắt đỏ, đặc biệt là trên diện tích lớn.

2. Gió thổi

Tưới phun mưa dễ bị ảnh hưởng bởi gió, có thể khiến nước trôi ra khỏi khu vực mục tiêu, dẫn đến phân phối không đều và lãng phí nước. Lưu ý tưới sáng sớm có thể tránh giò bay.

3. Thất thoát do bốc hơi:

Nước phun vào không khí có thể bốc hơi trước khi đến được cây, đặc biệt là trong điều kiện nóng, khô hoặc có gió. Điều này làm giảm hiệu quả chung.

4. Có thể bị tưới quá, tràn nước

Nhiều trường hợp tưới với cường độ lưu lượng lớn, nhưng đất không hấp thụ đủ nhanh, có thể xảy ra tình trạng chảy tràn, gây lãng phí nước và có khả năng gây xói mòn.

5. Tắc nghẽn và bảo dưỡng

Các họng tưới có hể bị tắc do mảnh vụn, khoáng chất hoặc tảo trong nguồn cung cấp nước. Cần bảo dưỡng thường xuyên để hệ thống hoạt động hiệu quả.

6. Phân phối không đều:

Nếu không được thiết kế cẩn thận, hệ thống phun nước có thể phân phối nước kém, một số khu vực nhận được nhiều hoặc ít nước hơn mức cần thiết, ảnh hưởng đến sự phát triển của cây.

7. Phụ thuộc vào nguồn điện:

Hệ thống thường dựa vào các máy bơm công suất lớn cần điện hoặc nhiên liệu, khiến hệ thống kém hiệu quả hơn ở những vùng xa xôi hoặc thiếu năng lượng.

8. Độ nhạy cảm với chất lượng nước:

Chất lượng nước kém, chẳng hạn như nước có hàm lượng trầm tích cao, có thể ảnh hưởng đến hiệu suất của hệ thống, dẫn đến tắc nghẽn và kém hiệu quả.
 
Những điểm yếu này khiến hệ thống tưới phun ít phù hợp với một số điều kiện hoặc cây trồng nhất định so với các phương pháp tưới khác, chẳng hạn như tưới nhỏ giọt.

Tham khảo thêm:

Cách lắp đặt hệ thống tưới phun mưa và bảo trì

Hướng dẫn các bước lắp đặt hệ thống tưới phun mưa:

  1. Lên kế hoạch và thiết kế hệ thống: Trước khi bắt đầu lắp đặt, bạn cần lên kế hoạch chi tiết cho hệ thống tưới phun mưa. Xác định diện tích cần tưới, loại cây trồng, và nguồn nước, nhu cầu nước tưới. Sau đó, thiết kế hệ thống tưới bao gồm vị trí các béc phun, ống dẫn, phân van và máy bơm.
  2. Chọn thiết bị và vật liệu: Dựa trên thiết kế, bạn cần chọn các thiết bị phù hợp như béc phun, ống dẫn, van, và bộ điều khiển. Đảm bảo chọn loại có chất lượng tốt và phù hợp với nhu cầu tưới của bạn.
  3. Lắp đặt máy bơm và hệ thống ống dẫn: Bắt đầu bằng việc lắp đặt máy bơm gần nguồn nước. Sau đó, lắp đặt hệ thống ống dẫn chính từ máy bơm đến khu vực tưới. Đảm bảo các mối nối chặt chẽ để tránh rò rỉ.
  4. Lắp đặt các béc phun: Gắn các béc phun vào các vị trí đã xác định trong thiết kế. Đảm bảo khoảng cách giữa các béc phun để nước được phân phối đều. Sử dụng các đầu nối và ống phụ để kết nối béc phun với ống dẫn chính.
  5. Kết nối bộ điều khiển: Lắp đặt bộ điều khiển và kết nối với hệ thống. Lập trình bộ điều khiển để tự động tưới theo lịch trình mong muốn.
  6. Kiểm tra và điều chỉnh: Sau khi lắp đặt xong, khởi động hệ thống và kiểm tra hoạt động của các béc phun. Điều chỉnh hướng phun và áp lực nước để đảm bảo tưới đều khắp khu vực.

Lựa chọn thiết bị và vật liệu phù hợp:

  • Máy bơm: Chọn máy bơm có công suất phù hợp với diện tích cần tưới và độ cao của khu vực.
  • Béc phun: Sử dụng các loại béc phun có khả năng điều chỉnh góc phun và áp lực nước để phù hợp với từng khu vực tưới.
  • Ống dẫn: Chọn ống dẫn làm từ vật liệu chất lượng cao như PVC hoặc PE để đảm bảo độ bền và tránh rò rỉ.
  • Bộ điều khiển: Sử dụng bộ điều khiển thông minh có khả năng lập trình và tích hợp cảm biến mưa để tối ưu hóa việc tưới.

Bảo trì thường xuyên và khắc phục sự cố:

Việc bảo trì hệ thống tưới phun mưa định kỳ là rất quan trọng để đảm bảo hệ thống hoạt động hiệu quả và bền vững. Kiểm tra và làm sạch các béc phun, ống dẫn, và máy bơm thường xuyên để tránh tắc nghẽn và hư hỏng. Đảm bảo các mối nối và van hoạt động tốt và không bị rò rỉ.

Mẹo khắc phục sự cố cho các vấn đề phổ biến:

  • Béc phun bị tắc: Kiểm tra và làm sạch các béc phun định kỳ bằng cách tháo rời và ngâm vào dung dịch tẩy rửa, sau đó rửa sạch bằng nước.
  • Áp lực nước yếu: Kiểm tra máy bơm và hệ thống ống dẫn để đảm bảo không có rò rỉ. Nếu cần, nâng cấp máy bơm hoặc mở rộng đường ống dẫn.
  • Hệ thống không hoạt động: Kiểm tra nguồn điện và kết nối của bộ điều khiển. Đảm bảo bộ điều khiển được lập trình đúng và không có lỗi kỹ thuật.
  • Nước chảy tràn: Điều chỉnh lại hướng phun và áp lực nước của các béc phun để đảm bảo nước phân phối đều và tránh chảy tràn.

Đơn vị bán béc tưới cây thiết bị tưới uy tín

Nhà Bè Agri là đơn vị uy tín chuyên cung cấp thiết bị tưới và béc tưới cây từ các thương hiệu hàng đầu như Rivulis, Azud, Ducar, Driptec. Với nhiều năm kinh nghiệm, chúng tôi đảm bảo cung cấp sản phẩm chất lượng cao, đáp ứng nhu cầu đa dạng của khách hàng từ trang trại lớn đến vườn nhà nhỏ.

Rivulis: Thiết bị tưới bền bỉ, hiệu quả cao.
Azud: Hệ thống tưới nhỏ giọt và phun mưa hiện đại.
Ducar: Súng tưới công suất lớn cho diện tích rộng.
Driptec: Cung cấp hầu hết các loại béc tưới gốc nổi tiếng tại Việt Nam

Nhà Bè Agri hỗ trợ tư vấn, thiết kế, lắp đặt và bảo trì hệ thống tưới, cam kết mang đến giải pháp tưới hiệu quả và tiết kiệm chi phí. Liên hệ với chúng tôi để được tư vấn và hỗ trợ tốt nhất.

sung-tuoi-ducar-atom-35

Hình ảnh hệ thống tưới phun mưa Nhà Bè Agri thực hiện

Ky thuat tuoi rau tu dong Phun mua

Tưới phun mưa cho vườn rau tại Đak Nông

Bec tuoi ca phe

Tưới cà phê bằng súng tưới Sky41 tại Lâm Đồng

Tuoi luon duong giai phan cach bang bec tuoi popup

Dự án tưới phun mưa cảnh quan sân vườn

5/5 - (2 bình chọn)