Bệnh thán thư trên cây cà phê là một trong những bệnh hại nghiêm trọng mà nhà vườn luôn lo lắng khi trồng cà phê. Bởi vì đây là bệnh có khả năng gây hại gây hại trên tất cả bộ phận cây trồng (thân cành, hoa, lá, quả). Điều này ảnh hưởng rất lớn đến năng suất và chất lượng của cà phê. Vậy nên, ngày hôm nay Nhà Bè Agri xin chia sẻ đến nhà vườn tất tần tật kiến thức về bệnh thán thư trên cây cà phê để bà con chủ động quản lý loại bệnh hại này một cách hiệu quả.

1. Nguyên nhân gây bệnh thán thư trên cây cà phê

Bệnh do nấm bệnh Colletotrichum gây hại. Bệnh thán thư phổ biến trên nhiều loại cây trồng và trên cây cà phê, gây hại trên tất cả bộ phận cây trồng (thân cành, hoa, lá, quả).

Bệnh dễ dàng lây lan qua gió, mưa và dụng cụ làm vườn.

2. Triệu chứng gây hại của bệnh thán thư trên cây cà phê

Bệnh thán thư có thể gây hại nhiều bộ phận của cây, nhưng chủ yếu vẫn là trên quả. Một số dấu hiệu nhận biết bệnh:

• Trên lá: Ban đầu nấm bệnh xâm nhập vào đầu lá hay phiến lá, tạo những vết loang lổ màu nâu đen, sau đó lan rộng dần, trên đó có các vòng đồng tâm. Nếu không xử lý bệnh kịp thời, khi bệnh phát triển nặng sẽ tạo thành những mảng lớn làm cho lá bị khô và rụng.
• Trên cành: Ban đầu vết bệnh chỉ là những đốm nhỏ màu nâu hơi lõm xuống ở những đốt giữa cành. Sau đó bắt đầu lan rộng hết chiều dài của đốt. Những vị trí bị bệnh chuyển thành màu nâu đen, làm lá bị rụng, cành bị khô rồi chết.
• Trên quả: Bệnh thường tấn công mạnh ở giai đoạn quả đã trưởng thành. Thường gặp nhất ở vị trí cuống quả hoặc điểm tiếp xúc giữa hai quả những nơi mà dễ bị đọng nước. Ban đầu vết bệnh chỉ là một đốm tròn nhỏ màu đen, hơi lõm xuống. Sau đó lan rộng khắp vỏ quả, ăn sâu vào trong nhân làm quả bị thối, khô đen và rụng sớm. 

3. Điều kiện thuận lợi cho bệnh thán thư trên cây cà phê gây hại

3.1. Các yếu tố môi trường thuận lợi cho nấm phát triển

Độ ẩm cao, mưa dài ngày và thiếu ánh sáng mặt trời trực tiếp là môi trường tạo điều kiện thuận lợi cho nấm Colletotrichum phát triển. 

Bào tử nấm sinh sản nhanh khi độ ẩm vượt 80%, đặc biệt vào mùa mưa ẩm. Việc mật độ trồng và cành lá rậm rạp cũng là những yếu tố góp phần thúc đẩy sự phát triển của nấm  Colletotrichum.

3.2 Những sai sót của nhà vườn khi trồng cà phê

• Mật độ trồng dày, không có hệ thống rãnh thoát nước

• Không được cắt cành tỉa định kỳ, vô tình tạo thuận lợi cho nấm phát triển

• Lá rụng và trái nhiễm bệnh không được thu gom, để lại trên mặt đất, trở thành nguồn lây lan

• Không có kế hoạch thăm vườn định kỳ nên khó phát hiện bệnh kịp thời để có các biện pháp quản lý bệnh thán thư trên cây sầu riêng hiệu quả

4. Những thiệt hại do bệnh thán thư trên cây cà phê

• Nấm lây lan nhanh chóng và có thể lan đến toàn bộ cây trong vườn. Lá và cành cây sẽ dần khô và gãy rụng, làm giảm khả năng quang hợp, gây ảnh hưởng đến quá trình sinh trưởng và phát triển của cây, cây bị suy yếu và thậm chí là chết cây.

• Bệnh làm giảm kích thước, trọng lượng của quả cà phê. Nặng hơn là quả bị hư không thu hoạch được. Trái khô và rụng hàng loạt, làm giảm năng suất ảnh hưởng đến kinh tế của bà con.

• Khi cây nhiễm bệnh nhưng không có biện pháp kiểm soát, cây cà phê sẽ không cho hoa và quả, hoặc chỉ cho với số lượng ít.

• Khi cây bị nấm bệnh xâm hại thì sức chống chịu sẽ bị giảm đi, cây dễ bị tấn công bởi các loại nấm khác. Sức đề kháng của cây giảm, làm bệnh lây lan nhanh hơn.

5. Các biện pháp quản lý bệnh thán thư trên cây cà phê

Quản lý bệnh thán thư trên cây cà phê đòi hỏi kết hợp giữa quy trình chăm sóc và cung cấp dinh dưỡng hợp lý. Các biện pháp này giúp cây khỏe mạnh, giảm nguy cơ nhiễm bệnh.

5.1 Các biện pháp phòng bệnh thán thư trên cây cà phê

• Chọn giống sạch bệnh, có nguồn gốc rõ ràng. Nên ưu tiên giống cà phê ghép hoặc giống lai tạo có sức đề kháng cao với nấm bệnh. 

• Tạo tán và tỉa cành để vườn cà phê thông thoáng, giảm độ ẩm. Bệnh thán thư trên cây cà phê ít có cơ hội phát triển trong môi trường khô ráo và nhiều ánh sáng.

• Vệ sinh vườn và thăm vườn để kịp thời phát hiện bệnh khi mới chớm bệnh. Bón phân cân đối cân đối hợp lý, cần kết hợp phân hữu cơ để tăng sức đề kháng cho cây. 

5.2 Các biện pháp trừ bệnh thán thư trên cây cà phê

• Khi phát hiện bệnh, cần nhanh chóng chặt bỏ lá và trái nhiễm bệnh là biện pháp cần thiết. 

• Sử dụng Trichoderma hoặc các chế phẩm nấm đối kháng để kìm hãm nấm Colletotrichum. Bệnh thán thư trên cây cà phê có thể được kiểm soát bằng phương pháp sinh học an toàn.

• Khi bệnh xuất hiện mức độ cao, cần lựa chọn thuốc hóa học và phun xịt hợp lý. 

Xem thêm:

• Các loại bệnh trên cây cà phê cần lưu ý
• Cây cà phê
• Giá cà phê
• Béc tưới cà phê