Chế độ tưới nước qua hệ thống tưới tự động cho bắp sinh khối

Bắp sinh khối là một trong những cây trồng quan trọng trong nông nghiệp, đóng vai trò then chốt trong việc cung cấp thức ăn cho gia súc và nguyên liệu cho công nghiệp. Để đạt được năng suất và chất lượng bắp sinh khối cao, việc quản lý tưới nước hiệu quả thông qua hệ thống tưới tự động là yếu tố quan trọng. Bài viết này sẽ phân tích các điều kiện cần thiết để đạt năng suất cao cho bắp sinh khối, ảnh hưởng của tưới tiêu đến năng suất và sinh trưởng, cũng như chất lượng của bắp sinh khối.

1. Điều kiện cần để đạt năng suất cao cho bắp sinh khối

Tưới tiêu đầy đủ và bón phân NPK cân đối

Cây bắp sinh khối yêu cầu một lượng nước và dinh dưỡng đáng kể để phát triển mạnh mẽ. Việc cung cấp đủ nước thông qua hệ thống tưới tự động giúp đảm bảo cây không bị thiếu hụt nước, đặc biệt trong các giai đoạn quan trọng của quá trình sinh trưởng. Bên cạnh đó, bón phân NPK cân đối cung cấp các dưỡng chất thiết yếu như nitơ (N), phốt pho (P) và kali (K), hỗ trợ quá trình phát triển của cây.

Lượng nước cần thiết trước khi gieo trồng

Để đạt được sản lượng 50 tấn bắp sinh khối mỗi vụ, đất trồng cần tích lũy từ 600 đến 700 mm nước trước khi gieo. Việc này đảm bảo rằng cây có đủ nước dự trữ để phát triển trong suốt chu kỳ sinh trưởng, đặc biệt trong những giai đoạn khô hạn hoặc khi lượng mưa không đủ.

Giai đoạn mẫn cảm với nước

Có hai giai đoạn quan trọng mà cây bắp đặc biệt nhạy cảm với sự thiếu hụt nước:

• Trước và sau trổ 2 tuần: Đây là giai đoạn cây bắp hình thành và phát triển hoa. Thiếu nước trong giai đoạn này có thể dẫn đến giảm số lượng và chất lượng hạt.
• Giai đoạn đẫy hạt: Trong giai đoạn này, hạt bắp tích lũy chất dinh dưỡng và phát triển kích thước. Việc cung cấp đủ nước giúp hạt phát triển đầy đủ, tăng năng suất và chất lượng bắp sinh khối.

2. Ảnh hưởng của tưới tiêu đến năng suất và sinh trưởng

Khả năng giữ nước của đất quyết định tần suất và lượng nước cần tưới. Đất có khả năng giữ nước tốt giúp giảm tần suất tưới, trong khi đất cát hoặc đất có cấu trúc kém yêu cầu tưới thường xuyên hơn. Việc sử dụng hệ thống tưới tự động cho phép điều chỉnh lượng nước phù hợp với từng loại đất, đảm bảo cây nhận đủ nước mà không gây lãng phí.

Nghiên cứu của Dairy Australia (2018) cho thấy rằng cây bắp được tưới đủ nước có những lợi ích sau:

• Chứa nhiều chất khô hơn: Cây bắp được cung cấp đủ nước tích lũy nhiều chất khô, tăng giá trị dinh dưỡng cho gia súc.
• Sử dụng đạm hiệu quả hơn: Tưới nước đủ giúp cây hấp thụ và sử dụng đạm hiệu quả, giảm lượng phân bón cần thiết và chi phí cho nông dân.

Kết quả nghiên cứu của Future Dairy tại Camden cũng chỉ ra rằng:

• Tăng lượng nước tưới dẫn đến cây cao hơn và đẻ nhánh nhiều hơn: Cây bắp phát triển mạnh mẽ về chiều cao và số lượng nhánh khi được cung cấp đủ nước.
• Số lượng bắp chắc hạt/cây tăng lên: Việc tưới đủ nước giúp tăng số lượng bắp chắc hạt trên mỗi cây, cải thiện năng suất.
• Khi tỷ lệ tưới tăng từ 0% lên 100%:
  • Tỷ lệ hạt tăng từ 9% lên 32%: Tỷ lệ hạt trong bắp tăng đáng kể khi cây được tưới đủ nước.
  • Tỷ lệ thân lá và lõi bắp giảm từ 91% xuống 70%: Phần không ăn được giảm, tăng tỷ lệ phần ăn được, nâng cao giá trị kinh tế của bắp sinh khối.

3. Ảnh hưởng của việc tưới nước đến chất lượng bắp sinh khối

Từ các nghiên cứu, cho thấy việc tưới đủ 100% nhu cầu nước mang lại những kết quả sau:

• Chất khô cao nhất (31%): Bắp sinh khối đạt tỷ lệ chất khô cao, cung cấp nhiều dinh dưỡng hơn cho gia súc.
• Carbohydrate tan trong nước thấp nhất (3,1%): Hàm lượng carbohydrate tan trong nước thấp giúp cải thiện chất lượng thức ăn, dễ tiêu hóa cho gia súc.
• Năng lượng trao đổi (MJ/kg chất khô) thấp nhất (8,81 MJ/kg): Mặc dù năng lượng trao đổi giảm, nhưng tổng lượng chất khô tăng giúp bù đắp và cung cấp đủ năng lượng cho gia súc.

4. Các mô hình tưới cho cây bắp 

4.1 Các mô hình tưới 

Tưới nhỏ giọt cho cây bắp

Đây là giải pháp tưới đang chứng minh được hiệu quả lớn, với chi phí đầu tư thấp, tiết kiệm nước và đặc biệt có thể kết hợp bón phân qua hệ thống nhỏ giọt. 

Tưới béc cho cây bắp

Tưới béc cho cây bắp cũng thường được áp dụng cho các ruộng vườn có diện tích nhỏ, theo đó hệ thống gồm mạng lưới ống chính, ống xương cá( cỡ nhỏ) và béc tưới nhỏ ( bán kính tầm 10m).

Súng tưới bán kính lớn

Tưới bắp bằng súng tưới bán kính lớn thường được áp dụng ở những trang trại lớn, dồi dào nguồn nước, có nguồn điện, và áp dụng cơ giới hoá cao. 

Mô hình tưới nhỏ giọt dọc luống là mô hình phổ biến và hiệu quả nhất khi áp dụng tưới bắp tự động ( tưới ngô tự động). Theo đó hệ thống sẽ gồm nguồn cấp nước như giếng khoan, ao hồ… Nước được bơm và dẫn đến vườn thông qua hệ thống đường ống dẫn nước( thường sử dụng ống PVC). Từ mạng lưới đường ống cấp nước này, nước được dẫn đến từng gốc cây thông qua các đường ống nhỏ giọt. Ống nhỏ giọt được rải nữa 2 hàng bắp( trong một luống trồng hàng đôi).

Bà con lưu ý:

• Trồng luống đôi( hàng kép) với khoảng cách giữa 2 tim luống khoảng 1.2m khi áp dụng hình thức tưới nhỏ giọt.
• Có thể chọn ống nhỏ giọt cho cây bắp với đường kính ống 16mm, lỗ nhỏ giọt khoảng cách 20cm, lưu lượng 1.4 đến 2 lít/giờ. Lưu lượng nước tưới có thể đạt 10mm đến 15mm/giờ tưới. 

4.2 Các vật tư thiết bị

Với các lợi ích từ hệ thống tưới nhỏ giọt, Nhà Bè Agri tư vấn chi tiết cho bà con các vật tư thiết bị cần sử dụng cho hệ thống tưới bắp như sau:

Ống tưới nhỏ giọt Olympia Violet

Ống tưới nhỏ giọt Olympia Violet được sử dụng rộng rãi bởi hàng ngàn bà con trồng mía, mì, bắp, khoai, dưa hấu trong gần 10 năm qua… bởi một số tính năng vượt trội:

• Chất lượng được đảm bảo, hàng ngàn bà con đang sử dụng trên toàn quốc.
• Giá thành rẻ, dễ mua.
• Đa dạng về chủng loại, kích thước: dày 0.15mm, 0.20mm; khoảng cách lỗ 10, 15, 20, 30cm.
• Nhà Bè Agri hỗ trợ khảo sát, tư vấn, thiết kế, báo giá thiết bị hoàn toàn miễn phí
• Chi tiết sản phẩm Ống tưới nhỏ giọt Olympia violet

Ống xẹp PE Driptec

Ống xẹp PE Driptec thường được sử dụng làm ống nhánh trong các hệ thống tưới bằng ống nhỏ giọt rải dọc luống. Đặc biệt phổ biến trong tưới cho các dự án lớn, yêu cầu chất lượng cao, tính linh động (có thể thu cuốn, di chuyển), và giá thành thấp.

• Ống xẹp PE Driptec có 2 lựa chọn: ống xẹp PE đen, và ống xẹp PE bạc nhiều lớp.
• Áp suất hoạt động 1.5bar
• Với ống bạc giúp chống hiện tượng làm nước nóng lên trong ống nhờ tính phản xạ ánh nắng.
• Độ bền có thể đạt 3-5 năm
• Chi tiết sản phẩm Ống xẹp PE Driptec

Ống xẹp PVC Driptec

Trong trường hợp bạn cần loại ống dày dặn hơn, có độ chịu áp lớn hơn, độ bền cao hơn, dễ thao tác hơn ví dụ như sử dụng làm đường ống tải nước, ống nhánh… quý bà con có thể sử dụng ống xẹp PVC Driptec. Ống xẹp PE Driptec có các loại độ chịu áp từ 4bar, 6bar, 8bar, 10bar.

• Chịu áp suất cao với nhiều lựa chọn phù hợp cho nhiều mục đích. Áp từ 4bar – 10bar.
• Ống được ép trên hệ thống máy móc hiện đại, nén chặt.
• Phụ kiện kết nối đa dạng (khớp nối nhanh, cùm siết ống).
• Độ bền có thể đạt 5-8 năm,
• Chi tiết sản phẩm Ống xẹp PVC Driptec

Phụ kiện ống nhỏ giọt

• Khởi thủy ống nhỏ giọt
• Van ống nhỏ giọt
• Các cút nối ống nhỏ giọt chuyên dụng
• Chi tiết sản phẩm phụ kiện ống nhỏ giọt

Ống PVC Dekko

• Được Dekko nghiên cứu, sản xuất chuyên dùng cho mục đích tưới.
• Ống PVC Dekko thường được sử dụng làm ống trục chính.
• Giá thành cạnh tranh, hàng luôn có sẵn tại Nhà máy Dung Quất, văn phòng Nhà Bè Agri Gia Lai, hoặc Văn phòng Dekko Tp. HCM
• Chi tiết sản phẩm ống PVC Dekko

Lọc đĩa Nhà Bè Agri

• Chất lượng tốt, giá cạnh tranh, phù hợp với hầu hết mọi nhu cầu tưới tiêu của bà con.
• Hoạt động ổn định, bền bỉ, dễ tháo lắp vệ sinh & bảo trì.
• Bảo hành đổi trả trong vòng 12 tháng.
• Bầu lọc, công suất lọc lớn: 30m3/giờ với lọc 60mm, 50m3/giờ với lọc 90mm
• Chi tiết sản phẩm: Lọc hệ thống tưới Nhà Bè Agri

Việc quản lý tưới nước hiệu quả thông qua hệ thống tưới tự động cho bắp sinh khối đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao năng suất và chất lượng. Đảm bảo cung cấp đủ nước trong các giai đoạn mẫn cảm, kết hợp với bón phân NPK cân đối, giúp cây bắp phát triển mạnh mẽ, tăng cường chất lượng và giá trị kinh tế. Nông dân nên đầu tư vào hệ thống tưới tự động cho bắp sinh khối và áp dụng các biện pháp quản lý nước hợp lý để đạt được hiệu quả cao nhất trong sản xuất. Các kiến thức trong bài viết được tổng hợp và tham khảo từ tài liệu “ Ngô sinh khối, kỹ thuật canh tác, thu hoạch và chế biến để phục vụ chăn nuôi” của TS. Lê Quý Kha và TS. Lê Quý Tường.