Vậy là còn hơn 2 tháng nữa là chúng ta nước sáng năm mới, chào đón Tết Đinh Tuất 2018. Và trong những ngày này, màu vàng của hoa Mai là một màu không thể thiếu trong mỗi gia đình Nam Bộ. Từ ngàn xưa, Mai đã được xem là biểu tượng tượng trưng cho sự may mắn, cho năm mới mang nhiều tài lộc và thịnh vượng. Tuỳ vào sở thích và mục đích sử dụng cây mai mà có những cách trồng khác nhau, có cánh đòi hỏi người trồng phải có kĩ thuật cao để cây Mai ra hoa đẹp (những người này là người chơi Mai, một cây mai có thể có giá từ vào chục triệu đến cả tỷ động) , có cách người chỉ cần trồng giản dị trong đất để cây mai sống và ra hoa.
Mục lục
Kỹ thuật trồng mai
Mai có thể được trồng bằng phương pháp nhân giống hữu tính (trồng bẳng hạt, thường mất từ 5-6 năm mới có thể sử dụng) hay phương pháp vô tính (chiếc cành, ghép cành hoặc giâm cành, có thể sử dụng sau 2-3 năm). Với cách trồng gieo hạt, để có hiệu quả tốt nhất thì ta nên chọn những hạt mai đã già, có màu đen nhánh, rụng dưới đất làm giống là tốt nhất. Ngâm hạt trong nước ấm từ 50 – 52 độ C (2 sôi, 3 lạnh) trong 8 đến 10 tiếng nhằm tạo sự kích thích hạt nhanh nảy mầm. Chú ý nên thay nước vài lần, sau đó vớt ra đem ủ trong cát ẩm vài ngày để hạt nứt nanh rồi đem đi gieo.
Trồng cây mai trên luống
Trước khi trồng mai trên luống thì phải làm kỹ, trộn thêm phân chuồng hoai mục, lên luống cao để chăm sóc khi cây mọc cao khoảng 10 – 15cm thì ra ngôi, tiếp tục chăm sóc tới lớn mới đem trồng vào chậu được. Trong thời gian đầu chỉ tưới nước lã đủ ẩm cho cây, không nên tưới đạm hoặc nước giải cây con dễ chết do bị xót rễ.
Cần phải thường xuyên xới phá váng cho cây lớn nhanh. Sau đó cứ 2 tháng bón thúc cho cây 1 lần bằng phân chuồng hoai mục trộn thêm 5 – 7% đạm với khối lượng 1 – 2 kg/m2. Thời gian chăm sóc cây giai đoạn ươm khoảng từ 6 – 8 tháng cây cao khoảng 40 – 50cm thì đem trồng vào chậu được.
Trồng cây mai trong chậu
Nên chọn các chậu lớn, có đường kính trên 30cm để trồng, đất trồng mai nên chọn các loại đất màu, đất bùn ao đã được phơi khô nỏ lâu ngày để bay hết các chất độc. Lót một lớp mỏng sỏi dưới đáy chậu cho dễ thoát nước rồi xếp các cục đất nỏ có đường kính 2 – 3cm vào có trộn thêm phân chuồng hoai mục hoặc phân hữu cơ vi sinh đến khoảng 2/3 chậu, đặt cây vào giữa chậu và tiếp tục bổ sung đất nhỏ và phân cho tới gần miệng chậu. Sửa cây ngay ngắn, nện chặt và tưới nước đủ ẩm. Thời gian đầu nên để cây nơi có bóng râm, sau đó đưa dần ra nơi sáng và cuối cùng đưa ra nơi có nhiều ánh nắng thì mai sinh trưởng khỏe, sớm ra hoa và có màu hoa đẹp.
Mật độ trồng
Gieo hạt: hạt chín (có màu đen) còn tươi thì tiến hành gieo ngay, có thể đạt tỉ lệ nảy mầm trên 95%. Cứ 1 m2 gieo được 100 hạt, cây con có chiều cao 10 cm có thể bứng ra trồng trong chậu hoặc giỏ tre.
Trồng chậu: nếu chậu nhỏ có thể xếp 4 chậu/1m2, chậu lớn thì xếp 1chậu/ 1 – 2 m2 nhằm đảm bảo đủ ánh sáng cho cây.
Chọn đất trồng cho mai
Mai không kén đất trồng, có thể trồng trên các loại đất thịt, đất cát pha, sét pha, đất phù sa, đất đỏ bazan, đất có lẫn sỏi đá miễn sao đất không chua, không nhiễm phèn, mặn hoặc các hoá chất độc hại. Tuy nhiên, với vùng đất thấp cần lên líp rộng 1 – 1,2 m, có rãnh thoát nước để mai không bị úng ngập khi mưa hay nước ngầm dâng cao làm úng, thối rễ. Riêng mai trồng chậu nên bổ sung tro trấu, xơ dừa, vỏ đậu phộng,… và cát sẽ giúp thoát nước rất tốt.
Kĩ thuật tưới cho mai
Chúng ta có thể sử dụng phương pháp tưới truyền thống cho mai vàng. Khi tưới bạn nên tưới một cách từ từ, tránh đổ một lúc quá nhiều nước xuống, tốt hơn là phải có bình tưới cây để cây dễ dàng hấp thụ nước vào đất. Cách đơn giản để bạn nhận biết hoa mai có tưới đủ nước hay không chính là nhìn vào lỗ thoát thoát nước đáy chậu. Nước chảy ra dưới đáy chậu ít là mình tưới đủ, nước chảy ra nhiều là tưới quá nhiều, còn không chảy ra là tưới thiếu.
Nếu muốn thuận tiện và chính xác hơn cho việc tưới tiêu, có thể áp dụng phương pháp tưới nhỏ giọt và phương pháp tưới bằng béc phun mưa cho cây trồng. Nhất là vào những ngày gần Tết, ai cũng có việc phải lo thì lựa chọn các phương pháp tưới nhỏ giọt hoặc tưới phun mưa kết hợp với bộ van điện tử hẹn giờ tướitạo thành một hệ thống tưới tự động hiệu quả. Việc ta cần làm chỉ là hẹn giờ tưới, thời gian tưới bao lâu và lưu lượng nước tưới cho cây.
Cách xử lý hoa mai nở đúng Tết
Để mai có thể nở vào đúng dịp Tết, cần tuốt lá và bón phân NPK hoặc phân hữu cơ trước đó một tháng. Do bông của mai mọc ở ngọn chứ không mọc ở nách lá, nếu trẩy lá, cần chú ý tránh trầy xước. Có thể day lá tới lui để mềm cuống lá rồi bứt lá ra. Ngoài ra, phải tưới nước cho cây mỗi ngày.
Để mai trổ được nhiều bông vào dịp Tết, từ tháng 7 âm lịch đã phải bón phân cho cây. Có thể dùng các loại phân như: Phân NPK, phân bánh dầu, phân bò, phân heo hoai khô. Tưới nước hằng ngày cho cây, nhớ khi tưới thì dùng vòi xịt, tránh chỉ tưới nước vào gốc. Và để tưới đều hơn cho cây mai, Trước Tết khoảng 15 đến 20 ngày thì trẩy lá cho cây. Nếu nụ hoa nhỏ, cần trẩy lá trước 20 ngày; nụ lớn thì để cận Tết (trước 10-15 ngày) mới trẩy lá.
Nếu đến ngày 23 tháng chạp nụ hoa chưa bung vỏ lụa thì cần tìm cách “đưa” cây mai ra chỗ nắng sau đó tưới nước vào buổi trưa hoặc tưới nước nóng âm ấm tay. Ngược lại nếu nụ hoa đã bung vỏ lụa trước ngày 23 tháng chạp thì tìm cách đưa cây mai vào chỗ râm mát, tưới nước vào sáng sớm, tưới thêm phân đạm pha loãng để làm chậm lại thời gian nở hoa.
