Thời gian hoàn vốn khi đầu tư điện mặt trời cho ao nuôi thủy hải sản

1. Giới thiệu

Trong những năm gần đây, mô hình ứng dụng năng lượng tái tạo, đặc biệt là điện mặt trời trong nuôi trồng thủy hải sản, ngày càng được nhiều bà con quan tâm. Lý do chính là chi phí điện năng trong vận hành ao nuôi tôm, cá, nghêu, sò… chiếm tỷ trọng rất lớn, từ 20–40% tổng chi phí sản xuất. Do đó, câu hỏi mà hầu hết người đầu tư quan tâm là: “Thời gian hoàn vốn khi đầu tư điện mặt trời cho ao nuôi thủy hải sản là bao lâu?”

Bài viết này sẽ phân tích chi tiết các yếu tố ảnh hưởng, tính toán thời gian hoàn vốn trung bình, đồng thời đưa ra những lợi ích lâu dài để bà con có cái nhìn toàn diện trước khi đầu tư.

2. Các yếu tố ảnh hưởng đến thời gian hoàn vốn

Thời gian hoàn vốn (Payback Period) phụ thuộc vào nhiều yếu tố. Dưới đây là những yếu tố quan trọng nhất:

Xem thêm: Công thức tính điện năng lượng mặt trời

2.1. Quy mô hệ thống điện mặt trời

• Ao nuôi nhỏ chỉ cần hệ thống từ 5–10 kWp.

• Trang trại nuôi công nghiệp thường lắp từ 50–200 kWp.
  
  Quy mô càng lớn, chi phí đầu tư ban đầu cao nhưng chi phí trên mỗi kWp lại giảm, giúp rút ngắn thời gian hoàn vốn.

2.2. Mức tiêu thụ điện của ao nuôi

Các thiết bị trong nuôi trồng thủy hải sản như:

• Máy quạt nước, máy sục khí, hệ thống bơm nước.

• Máy cho ăn tự động, hệ thống lọc tuần hoàn.

• Đèn LED thu hút cá, chiếu sáng ban đêm.

Các thiết bị này thường phải hoạt động liên tục, đặc biệt là máy quạt nước. Do đó, ao nuôi tiêu thụ điện càng nhiều thì lợi ích khi lắp điện mặt trời càng rõ rệt.

2.3. Giá điện thương mại

Tại Việt Nam, giá điện sản xuất và kinh doanh dao động từ 2.000 – 3.500 VNĐ/kWh. Giá càng cao thì hiệu quả tiết kiệm càng lớn, thời gian hoàn vốn càng ngắn.

2.4. Chi phí đầu tư ban đầu

Hiện nay, chi phí lắp đặt điện mặt trời dao động:

• 12 – 15 triệu VNĐ/kWp cho hệ thống nhỏ (dưới 20 kWp).

• 9 – 12 triệu VNĐ/kWp cho hệ thống lớn (trên 50 kWp).

Chi phí càng thấp, thời gian hoàn vốn càng rút ngắn.

2.5. Chính sách hỗ trợ và khấu hao

• Một số địa phương hỗ trợ vay vốn ưu đãi cho nông dân đầu tư điện mặt trời.

• Thiết bị có tuổi thọ trung bình 25–30 năm, thời gian khấu hao thường tính trong 5–7 năm.

3. Thời gian hoàn vốn trung bình

Tùy thuộc vào điều kiện từng trang trại, thời gian hoàn vốn được ước tính như sau:

• Hệ thống nhỏ (5–10 kWp): Hoàn vốn sau 6–7 năm.

• Hệ thống trung bình (20–50 kWp): Hoàn vốn sau 4–6 năm.

• Hệ thống lớn (100–200 kWp): Hoàn vốn nhanh, chỉ 3–5 năm.

Ví dụ:

Một ao nuôi tôm công nghiệp cần hệ thống 50 kWp, chi phí đầu tư khoảng 550 triệu VNĐ.

• Sản lượng điện tạo ra: ~65.000 kWh/năm.

• Tiết kiệm chi phí điện (giá 2.500 VNĐ/kWh): ~162 triệu VNĐ/năm.
  
  Như vậy, chỉ sau 3,5 năm đã hoàn vốn, và lợi nhuận ròng trong 20 năm tiếp theo có thể lên tới 2–3 tỷ VNĐ.

4. Lợi ích lâu dài ngoài hoàn vốn

Ngoài yếu tố hoàn vốn nhanh, điện mặt trời trong nuôi trồng thủy hải sản còn mang lại nhiều lợi ích khác:

• Ổn định sản xuất: Giảm phụ thuộc vào lưới điện, hạn chế rủi ro mất điện trong mùa cao điểm.

• Giảm chi phí lâu dài: Sau khi hoàn vốn, gần như toàn bộ sản lượng điện là miễn phí.

• Bảo vệ môi trường: Giảm khí thải CO₂, hướng đến nuôi trồng thủy sản bền vững.

• Tăng uy tín sản phẩm: Sản phẩm nuôi bằng năng lượng xanh dễ tiếp cận các thị trường xuất khẩu khó tính như EU, Mỹ, Nhật.

5. Kết luận

Thời gian hoàn vốn khi đầu tư điện mặt trời cho ao nuôi thủy hải sản trung bình từ 3–7 năm, tùy thuộc vào quy mô, giá điện, và mức tiêu thụ năng lượng của trang trại. Sau khi hoàn vốn, bà con sẽ được hưởng lợi nhuận dài hạn trong suốt vòng đời 20–25 năm của hệ thống.

Điện mặt trời không chỉ giúp giảm chi phí sản xuất mà còn mở ra hướng đi bền vững, nâng cao giá trị sản phẩm thủy hải sản Việt Nam trên thị trường quốc tế.

Xem thêm: Ứng dụng điện năng lượng mặt trời trong nuôi trồng thủy sản