Đối với canh tác cây Hồ tiêu, yếu tốt nước tưới đóng vai trò đặc biệt quyết định năng suất, chất lượng trái tiêu.
Trong công tác tưới, nguồn nước và nhân công tưới lại là yếu tố quyết định để giúp tiết kiệm chi phí. Chọn đượcphương pháp tưới nước phù hợp có thể giúp bà con giải quyết được vấn đề này.
Cho tới nay, hầu hết bà con vùng Tây nguyên vẫn sử dụng phương pháp tưới dí để tưới cho Cà phê, hồ tiêu. Phương pháp này đơn giản, đầu tư ban đầu không đáng kể, dễ sử dụng, quen thuộc với hầu hết bà con, không đòi hỏi kỹ thuật cao. Tuy nhiên phương pháp này rất hao nước, tốn điện, dầu và tốn nhiều chi phí nhân công, không tưới được phân, thuốc bảo vệ thực vật…dẫn đến chi phí canh tác cao, trong khi năng suất không được cải thiện.
Cho đến thời điểm hiện tại, đã có nhiều hộ dân lựa chọn và áp dụng phương pháp tưới nhỏ giọt tiết kiệm nước. Đây là công nghệ tưới có nhiều ưu điểm vượt trội, đặc biệt là có thể gia tăng năng suất và chất lượng tiêu, giảm nhiều công chăm sóc và có thể kết hợp bón phân, bón thuốc. Những kết quả đạt được bước đầu từ việc áp dụng công nghệ tưới nhỏ giọt đã cho thấy công nghệ này đem lại hiệu quả cao đối với người trồng tiêu.
Anh Phan Văn Hà, thị trấn Buôn Đôn, Đăk Lak ứng dụng phương pháp tưới nhỏ giọt cho gia đình nhà mình được 2 năm trên diện tích 1ha. Khi chưa áp dụng công nghệ tưới nhỏ giọt cho vườn hồ tiêu, năng suất đạt được trung bình 12 tấn/ha so với trước đây chỉ đạt 8 tấn/ha (tăng 50%).
Về hiệu quả sử dụng nước, từ nguồn nước giếng khoan, với phương pháp tưới thủ công truyền thống, 4 ngày anh Hà mới tưới xong 1 ha. Đồng thời phải xoay vòng tưới liên tục hàng ngày. Lượng nước tưới trung bình 300 m3/ha/lần tưới, nửa cuối mùa khô thường xuyên xảy ra tình trạng thiếu hụt nước tưới do lưu lượng giếng không đủ để bơm tưới. Chuyển sang áp dụng công nghệ tưới nhỏ giọt, mỗi lần tưới 4 giờ/ha, lưu lượng tưới 60 m3/ha, 2 ngày anh Phong mới tưới 1 lần, mỗi lần vận hành tưới tổng cộng 8 – 9 giờ.
Tưới nhỏ giọt tăng năng suất hồ tiêu
Về phân bón, anh cho biết theo kinh nghiệm, trước đây tưới theo theo phương pháp truyền thống anh phải làm bồn tưới và bón phân. Ẩm độ đất trong bồn lúc nào cũng cao do tưới nhiều nước trên 1 lần tưới trong mùa khô và mùa mưa nước đọng trong bồn không thoát nhanh được. Cây tiêu có bộ rễ rất nhạy cảm với ẩm độ, ẩm độ cao là môi trường rất tốt cho nấm bệnh và sâu bệnh hại rễ tiêu phát triển. Ngoài ra, hiệu quả sử dụng phân bón cũng rất hạn chế. Sau khi sử dụng hệ thống tưới nhỏ giọt, anh lên luống cho hàng tiêu, mùa mưa nước thoát rất nhanh giữ cho luống (hàng tiêu) ráo nước, mùa khô tưới duy trì ẩm độ vừa đủ trong tầng rễ tích cực sâu 30 – 50 cm. Nhờ vậy thuốc BVTV anh sử dụng cũng giảm đi đáng kể. Nhận thấy rễ tơ (rễ tích cực) của cây tiêu tập trung dày đặc xung quanh ống tưới nhỏ giọt, anh Phong cũng pha loãng với nước và sử dụng quahệ thống tưới nhỏ giọt. Khi áp dụng phương pháp tưới truyền thống trước đây anh bỏ phân 6 lần/năm, khoảng 0,5 kg NPK tổng hợp/trụ tiêu/lần bón, tổng lượng phân bón 5 tấn/ha/năm. Khi chuyển qua tưới phân hoà tan bằng thiết bị châm phân tự động trong hệ thống tưới nhỏ giọt, trong mùa khô anh chia nhỏ lượng phân và tưới phân định kỳ theo nước tưới, trong mùa mưa anh kiểm tra thường xuyên ẩm độ đất và khi ẩm độ đất phù hợp để rễ cây ăn phân, anh bơm ngay một lượng phân hoà tan qua hệ thống tưới vào vùng rễ cây. Lượng phân bón hòa tan sử dụng là 1,2 tấn/ha, tiết kiệm được hơn 40% chi phí phân bón trong khi năng suất tăng hơn 40% so với lúc chưa sử dụng tưới nhỏ giọt. Anh Hà cho biết, trước kia trung bình một năm vườn tiêu của anh cho thu nhập khoảng gần 800 triệu đồng, tuy nhiên, từ ngày áp dụng công nghệ tưới nhỏ giọt, tổng thu nhập từ vườn tiêu của anh đã tăng thêm hơn 550 triệu đồng.
Tìm hiểu về hệ thống tưới nhỏ giọt bằng dây bù áp 12mm cho 1 ha hình:
– Trạm bơm và thiết bị đầu nối: Bao gồm 7 bộ phận chính là máy bơm điện 1 pha công suất 15 m3/giờ tại cột áp 25 m, lọc đĩa 60mm (công suất lọc 18m3/h); hệ thống châm phân bón, đồng hồ đo lưu lượng nước 60mm, đồng hồ đo áp lực 0 – 6 bar, van xả khí 34mm và các phụ kiện lắp đặt hoàn chỉnh bộ điều khiển trung tâm;
– Hệ thống ống chính và ống nhánh: Đường ống chính và ống nhánh sử dụng là loại ống nhựa PVC. Đường ống chính PVC 60 mm. Đường ống nhánh PVC 42 mm. Đường ống chính và ống nhánh khi lắp đặt được chôn sâu 50 cm. Các phụ kiện đường ống và đầu nối các loại được cung cấp đầy đủ để hoàn chỉnh lắp đặt theo thiết kế.
– Hệ thống van khu vực: Sử dụng van điều áp có chức năng điều chỉnh áp lực nước, kết nối với van đóng mở bằng tay. Cụm van khu vực sẽ được lắp đặt nổi trên mặt đất 30 – 50 cm.
– Hệ thống mạng dây tưới nhỏ giọt: Sử dụng dây nhỏ giọt bù áp 12mm có độ dày 0.6mm, áp lực hoạt động từ 0,5 – 2.0 bar, lưu lượng 2 lít/h.
– Chi phí bình quân cho mỗi ha khoảng 30-40tri.
Ngoài phương pháp tưới bằng dây nhỏ giọt cuốn quanh gốc, bà con cũng có thể sử dụng đầu tưới xòe, hoặc đầu tưới nhỏ giọt 8 tia, hoặc tưới phun mưa.
Bà con tham khảo thêm các thiết bị chuyên cho tưới hồ tiêu theo đường link.
